[Sách] 100 Câu Hỏi Đáp Nuôi Bò Sữa

Bạn đang ấp ủ giấc mơ làm giàu từ ngành chăn nuôi bò sữa, hay đang tìm kiếm những giải pháp tối ưu để nâng cao hiệu quả đàn bò hiện có? Cuốn sách "100 Câu hỏi đáp NUÔI BÒ SỮA" của TS. Đinh Văn Cải, TS. Đoàn Đức Vũ và KS. Nguyễn Ngọc Tấn chính là tài liệu không thể thiếu dành cho bạn. Được biên soạn dưới dạng hỏi đáp dễ hiểu, cuốn sách này tổng hợp toàn bộ kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn trong ngành nuôi bò sữa, từ những khái niệm cơ bản đến các kỹ thuật chuyên sâu, giúp người đọc nắm vững phương pháp chăn nuôi bò sữa nông hộ hiệu quả và bền vững.

Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành sữa ở Việt Nam, nhu cầu tiêu thụ tăng cao và tiềm năng kinh tế lớn, nuôi bò sữa đang trở thành lựa chọn hấp dẫn. Tuy nhiên, để thành công, người chăn nuôi cần trang bị kiến thức vững chắc về kỹ thuật chuồng trại bò sữa, dinh dưỡng cho bò sữa, giống bò sữa lai tạo, phòng trị bệnh ở bò sữa và kỹ thuật khai thác sữa. Cuốn sách này sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy, giải đáp mọi thắc mắc và cung cấp những hướng dẫn chi tiết, khoa học, giúp bạn:

• Hiểu rõ cơ hội và thách thức: Nắm bắt bức tranh tổng thể về thị trường sữa Việt Nam, những ưu điểm vượt trội và khó khăn cần vượt qua khi chăn nuôi bò sữa.
• Tối ưu hóa lợi nhuận: Học cách tăng tổng thu nhập từ sữa, bê con, phân và bò loại thải, đồng thời giảm thiểu chi phí đầu tư, thức ăn, phối giống và lao động.
• Xây dựng chuồng trại lý tưởng: Tìm hiểu các yêu cầu về chuồng trại thoáng mát, sạch sẽ, an toàn và các công trình hỗ trợ cần thiết để nuôi bò sữa khỏe mạnh.
• Nắm vững kỹ thuật giống và lai tạo: Từ việc Sind hóa bò Vàng đến lựa chọn giống bò sữa F1, F2 Hà Lan phù hợp, cũng như các phương pháp gieo tinh nhân tạo hiệu quả.
• Kiểm soát dinh dưỡng khoa học: Xây dựng khẩu phần ăn cho bò sữa hợp lý, sử dụng các loại thức ăn thô, tinh, bổ sung khoáng, vitamin và cách ủ rơm với urea, bánh dinh dưỡng để nâng cao năng suất sữa.
• Phòng và điều trị bệnh hiệu quả: Nhận biết sớm các dấu hiệu bò bị bệnh, các loại bệnh ký sinh trùng, viêm vú ở bò sữa, ngộ độc urea và phương pháp chích ngừa vaccin để bảo vệ đàn bò.
• Khai thác sữa đúng cách: Áp dụng kỹ thuật vắt sữa bằng tay hoặc máy chuẩn, đảm bảo vệ sinh và chất lượng sữa, cũng như cách xử lý các vấn đề về chất lượng sữa.

Dù bạn là nông dân mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm, "100 Câu hỏi đáp NUÔI BÒ SỮA" sẽ mang đến những kiến thức quý giá, giúp bạn tự tin phát triển đàn bò sữa, đạt năng suất cao và gặt hái thành công bền vững. Đừng bỏ lỡ cẩm nang hữu ích này để biến trang trại của bạn thành một mô hình chăn nuôi bò sữa kiểu mẫu!

Nội dung chính của cuốn "100 Câu hỏi đáp NUÔI BÒ SỮA":

I. Tổng quan về ngành sữa ở Việt Nam

• Cơ hội:
  • Thị trường nội địa lớn, nhu cầu tiêu dùng sữa và sản phẩm sữa tăng đáng kể.
  • Sản xuất sữa trong nước chỉ đáp ứng khoảng 8% nhu cầu, 92% còn lại phải nhập khẩu.
  • Nuôi bò sữa mang lại hiệu quả kinh tế cao và ổn định.
  • Tốc độ tăng đàn bò sữa cao gấp 2 lần so với heo và gà.
• Thách thức:
  • Giá thành sản xuất sữa trong nước còn cao do giá thức ăn tinh và chất lượng giống bò chưa đồng đều.
  • Hệ thống tổ chức và quản lý ngành sữa chưa phù hợp, hoạt động kém hiệu quả.

II. Lợi ích và khó khăn của chăn nuôi bò sữa nông hộ

• Lợi ích:
  • Bò ăn rơm cỏ rẻ tiền nhưng sản xuất ra sữa đắt tiền.
  • Có thu nhập hàng ngày, phù hợp với người ít vốn.
  • Tận dụng lao động nhàn rỗi, cỏ tự nhiên, phụ phẩm nông nghiệp, giảm chi phí thức ăn.
  • Nhà nước đầu tư và bảo trợ, duy trì giá sữa ổn định.
• Khó khăn:
  • Vốn đầu tư con giống cao, khó tìm đủ giống bò tốt.
  • Kỹ thuật nuôi bò sữa còn mới mẻ và đòi hỏi kỹ thuật cao hơn chăn nuôi heo, gà.
  • Khả năng quản lý của người chăn nuôi chưa tốt (phát hiện động dục, ghi chép, kiểm soát bệnh tật).
  • Cần các dịch vụ chuyên biệt (gieo tinh, thu gom sữa, chữa bệnh).
  • Sữa dễ hư hỏng, khó tiêu thụ.

III. Những điều cần xem xét trước khi đầu tư nuôi bò sữa

• Thị trường tiêu thụ sữa phải đảm bảo ổn định về giá và dễ dàng tiêu thụ.
• Hệ thống kỹ thuật và dịch vụ có sẵn (khuyến nông, thú y, gieo tinh nhân tạo).
• Chi phí đầu vào thấp, nguồn cung cấp thức ăn tinh, thuốc thú y, phụ phẩm nông nghiệp có sẵn, giá rẻ.
• Nguồn cỏ tự nhiên, đất trồng cỏ, nguồn nước đầy đủ.
• Nơi đặt chuồng trại an toàn, giao thông thuận tiện, không ô nhiễm môi trường, có khả năng mở rộng quy mô.

IV. Làm thế nào để nuôi bò sữa có lời

• Tăng tổng thu:
  • Tăng tiền bán sữa (số lượng sữa nhiều, chất lượng sữa cao).
  • Tăng tiền thu từ bán bê (đẻ nhiều bê, giảm tỷ lệ bê chết, bê cái chất lượng tốt).
  • Tăng tiền bán phân và bò già, bò loại thải.
• Giảm chi phí:
  • Giảm khấu hao bò giống, chuồng trại.
  • Giảm chi phí thức ăn (tự sản xuất thức ăn tinh, sử dụng phụ phẩm, trồng cỏ thâm canh, tận dụng rơm ủ urea).
  • Giảm chi phí phối giống, thú y (thiết kế chuồng trại, chăm sóc đúng kỹ thuật, quản lý đàn tốt).
  • Giảm chi phí công lao động (tận dụng tối đa lao động gia đình, chuồng trại đúng kỹ thuật).

V. Kỹ thuật chuồng trại

• Yêu cầu chung: Mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông, thông thoáng, sạch sẽ, thoải mái cho bò, tiện lợi quản lý và đảm bảo vệ sinh môi trường.
• Thiết kế cụ thể:
  • Thoáng mát: Chọn hướng phù hợp, nền cao, mái cao, có sân chơi bóng mát.
  • Sạch sẽ và an toàn: Nền dốc để thoát nước, rãnh thoát nước thải, máng ăn dễ vệ sinh, đủ nước sạch, nơi vắt sữa riêng biệt, nền nhám chống trượt.
  • Đi lại, ăn uống, nằm nghỉ thuận lợi: Nuôi tự do, có ngăn chứa cát khô, sân vận động.
• Phân biệt chuồng nuôi nhốt hoàn toàn và bán chăn thả: Nuôi nhốt cần máng ăn, uống riêng; bán chăn thả không cần.
• Công trình hỗ trợ: Kho chứa thức ăn, dụng cụ, nơi vắt sữa, cũi bê, nơi chế biến thức ăn, hố ủ rơm, hố chứa nước thải, nơi nhốt bò bệnh, nhà để máy móc.
• Sai sót thường gặp: Kém thông gió, nền chuồng ẩm ướt, máng ăn sâu, bò bị cầm cột, không có nơi xử lý phân.
• Cũi nuôi bê con: Cần thiết để đảm bảo vệ sinh, giảm rủi ro bệnh tật, tránh mưa lạnh, tăng tỷ lệ bê sống.

VI. Giống và lai tạo bò sữa

• Mục đích: Cải tạo bò địa phương thành bò sữa năng suất cao, thích nghi với điều kiện môi trường địa phương.
• Sind hóa bò Vàng: Cải thiện tầm vóc bò Vàng, giữ đặc tính tốt, tạo bò lai Sind làm nền để lai tạo với bò sữa.
• Phân loại bò lai: F1 (50% HF), F2 (75% HF). F1 phù hợp với người mới, đầu tư thấp. F2 tiềm năng sữa cao hơn nhưng yêu cầu chăm sóc cao hơn.
• Nuôi bò F3 hoặc thuần chủng: Chỉ phù hợp ở vùng khí hậu mát mẻ (Lâm Đồng) và hộ chăn nuôi trình độ cao do khả năng chống chịu khí hậu nóng và bệnh tật kém.
• Tinh viên và tinh cọng rạ: Là phương pháp bảo quản tinh dịch để gieo tinh nhân tạo. Tinh cọng rạ hạn chế nhiễm bẩn, dễ quản lý giống hơn.
• Nơi mua tinh và gieo tinh: Trung tâm khuyến nông tỉnh/huyện, Sở nông nghiệp, các công ty vật tư và truyền giống.
• Cách khởi sự tạo đàn: Mua bò tơ/đang khai thác sữa hoặc lai tạo từ đàn bò nền lai Sind.
• Chọn lọc và loại thải: Dựa vào năng suất sữa, thành tích sinh sản, sức khỏe, ngoại hình và tính nết của bò. Loại thải bò năng suất thấp, sinh sản kém, sức khỏe yếu.
• Cách chọn bò sữa tốt: Ngoại hình (da mỏng, lông thưa, đầu thanh, cổ nhỏ, mông nở, bụng to, 4 chân khỏe), sản lượng sữa cao, tính tình hiền, lên giống rõ rệt. Đối với bò tơ chọn con của mẹ, bố tốt, sinh trưởng phát triển tốt, bầu vú đẹp.

VII. Thức ăn cho bò sữa

• 3 nhóm thức ăn chính:
  • Thức ăn thô: cỏ, rơm, thân lá cây (cơ bản khẩu phần, tăng tỷ lệ bơ sữa, cung cấp dinh dưỡng cho 4-5 lít sữa/ngày).
  • Thức ăn tinh: cám, khô dầu, ngũ cốc, phụ phẩm chế biến (bổ sung khi bò cho năng suất cao > 4-5 lít/ngày).
  • Thức ăn bổ sung khoáng và vitamin: Canxi, Photpho, muối, khoáng vi lượng.
• Thức ăn chất lượng tốt: Số lượng và chất lượng dinh dưỡng cao (phụ thuộc chất khô, khả năng tiêu hóa).
• Khẩu phần ăn: Gồm thức ăn thô là chính, bổ sung thức ăn tinh khi sữa cao hơn 5 lít/ngày.
• Lưu ý khi cho ăn:
  • Cho ăn đủ cỏ rơm chất lượng tốt, chặt ngắn 8-12 cm, 3 lần/ngày.
  • Tránh ăn quá nhiều thức ăn tinh (>8 kg/con/ngày) gây rối loạn tiêu hóa, giảm chất lượng sữa.
  • Thức ăn tinh cho bê con dưới 6 tháng tuổi không có urea.
  • Không hòa cám hỗn hợp vào nước khi cho ăn.
• Công thức trộn thức ăn tinh hỗn hợp: Cám gạo, tấm, bắp, khoai mì lát, khô dầu, hạt bông vải, bột thân lá cây/vỏ củ đậu phộng, rỉ mật, urea, bột xương, muối ăn.
• Số lượng cám hỗn hợp: 0,5 kg cho 1 lít sữa từ lít thứ 6 trở đi khi cỏ xanh chất lượng tốt. Hoặc 0,4 kg cho 1 lít sữa khi cỏ xanh chất lượng kém.
• Sử dụng hèm bia, xác đậu, xác mì: Thay thế 1/2 - 2/3 thức ăn tinh, bổ sung khoáng. Tối đa 15 kg hèm bia/con/ngày.
• ….

Tải về