Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP), xuất khẩu tôm Việt Nam trong tháng 10/2025 đã ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đạt 498 triệu USD, tăng 26% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tín hiệu tích cực cho bà con nuôi tôm và các doanh nghiệp trong giai đoạn nước rút cuối năm.
Cú hích từ thị trường tỷ dân
Số liệu từ VASEP và Cục Hải quan cho thấy, tính lũy kế 10 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu tôm đã chạm mốc 3,9 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2024. Động lực chính cho đà tăng trưởng này đến từ nhóm tôm thẻ chân trắng và sự “trỗi dậy” mạnh mẽ của thị trường Trung Quốc.
Cụ thể, Trung Quốc tiếp tục là điểm sáng rực rỡ nhất trong bức tranh xuất khẩu tôm. Chỉ trong 10 tháng, thị trường này đã tiêu thụ 1,1 tỷ USD tôm Việt Nam, tăng vọt 64%.
- Nguyên nhân: Nhu cầu nhập khẩu tôm sống, tươi và đông lạnh của Trung Quốc tăng cao để phục vụ tích trữ cho dịp Lễ Độc thân (11/11) và chuẩn bị cho Tết Nguyên đán sắp tới.
- Lợi thế: Vị trí địa lý gần gũi giúp giảm chi phí logistics, khiến tôm Việt Nam cạnh tranh tốt hơn so với các đối thủ từ Nam Mỹ tại thị trường này.
Các thị trường lớn giữ nhịp độ ổn định
Bên cạnh Trung Quốc, các thị trường truyền thống cũng ghi nhận những con số khả quan:
- Khối CPTPP (Nhật Bản, Canada, Úc…): Đạt hơn 1 tỷ USD (tăng 33%). Đây được xem là khu vực “bến đỗ an toàn” nhờ nhu cầu bền vững và ưu đãi thuế quan.
- Hoa Kỳ: Đạt 702 triệu USD (tăng 9%). Riêng tháng 10 mang về 114 triệu USD. Dù chịu áp lực cạnh tranh gay gắt về giá từ tôm Ecuador và Ấn Độ, tôm Việt Nam vẫn giữ được thị phần nhờ các sản phẩm chế biến sâu.
- EU: Đạt 487 triệu USD (tăng 20%). Tháng 10 ghi nhận 53 triệu USD. Châu Âu vẫn ưu tiên các sản phẩm tôm chế biến, có chứng nhận bền vững (ASC, BAP) và giá trị gia tăng cao.
Dự báo Quý IV: Cẩn trọng với “cơn gió ngược” từ Mỹ
Mặc dù bức tranh 10 tháng đầu năm khá tươi sáng, VASEP đưa ra nhận định thận trọng cho giai đoạn cuối năm. Xuất khẩu tôm dự báo sẽ giảm tốc trong Quý IV do các yếu tố khách quan:
- Rào cản thương mại: Áp lực từ các loại thuế chống bán phá giá (AD) và thuế chống trợ cấp (CVD) từ Mỹ đang đè nặng lên tâm lý doanh nghiệp và khả năng ký kết hợp đồng mới.
- Cạnh tranh giá: Nguồn cung tôm giá rẻ từ Ecuador vẫn đang làm “loãng” thị trường quốc tế.
Tuy nhiên, nếu các doanh nghiệp tiếp tục kiên định với chiến lược tối ưu hóa sản phẩm giá trị cao (tôm tẩm bột, tôm sushi, tôm tempura…) thay vì chạy đua bán tôm nguyên liệu giá rẻ, tác động giảm tốc có thể được hạn chế.
💡 Góc nhìn Nghề Nông: Đối với bà con nông dân, việc thị trường Trung Quốc “ăn hàng” mạnh là tin vui, nhưng cũng cần lưu ý không nên thả nuôi ồ ạt bất chấp thời tiết giao mùa cuối năm dễ phát sinh dịch bệnh. Bà con nên:
- Theo dõi sát sao diễn biến giá cả thị trường.
- Tập trung vào quy trình nuôi an toàn sinh học để đảm bảo chất lượng tôm, đáp ứng được cả các thị trường khó tính khi cần thiết.
(Tổng hợp từ VASEP, Cục Hải quan)
