Với mô hình nuôi chim trĩ bài bản trên vùng đất trung du xã Vạn Đức (Gia Lai), anh Tô Vũ Thành Tín đã chứng minh hiệu quả kinh tế vượt trội khi thu về khoản lãi ròng từ 1 đến 1,8 tỷ đồng mỗi năm. Mô hình này đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao và vinh dự mang về cho anh Huân chương Lao động hạng Ba.
Chim trĩ – “Máy in tiền” cho lãi ròng tiền tỷ
Từ 162 con chim trĩ giống ban đầu vào tháng 8/2014, đến nay, trang trại rộng 5.000m2 của anh Tín duy trì đàn chim từ 1.000 con (mùa mưa) lên đến 2.000-3.000 con (cao điểm mùa nắng).
Thành công của mô hình được thể hiện rõ qua hiệu quả kinh tế và đầu ra ổn định. Anh Tín cho biết, sản phẩm của anh được tiêu thụ mạnh tại các nhà hàng, quán nhậu đặc sản và bán sỉ cho thương lái.
- Chim trĩ thịt: Có 2 hình thức bán:
- Giá hơi (nguyên con): 170.000 đồng/kg.
 - Làm sạch, hút chân không: 230.000 đồng/kg.
 - Chim thương phẩm 6-7 tháng tuổi đạt trọng lượng 1,5 – 1,7kg/con, nếu chăm tốt có thể đạt 2kg.
 
 - Trứng chim trĩ (Sản phẩm chủ lực): Đây là mặt hàng tiêu thụ mạnh nhất.
- Giá sỉ: 6.000 đồng/trứng.
 - Giá lẻ: 6.500 đồng/trứng.
 
 
Với hiệu quả này, từ năm 2020 đến 2024, mỗi năm mô hình chăn nuôi của anh Tín đều cho lãi ròng ổn định từ 1 tỷ đến 1,8 tỷ đồng.
Giá trị độc đáo của trứng chim trĩ
Theo anh Tín, trứng chim trĩ không chỉ dùng để luộc ăn mà còn chế biến được nhiều món đặc sản. “Dân nhậu rất khoái món chim trĩ la-cót (lacoste) vì rất thơm, ngọt, không tanh lại rất khỏe người,” anh chia sẻ.
Giá trị của trứng chim trĩ còn được khẳng định qua các câu chuyện thực tế:
- Hỗ trợ chữa bệnh: Anh Tín kể về một trường hợp ở Sài Gòn bị thiếu hồng cầu, được bác sĩ chỉ định ăn trứng chim trĩ để mát gan. Gia đình phải đặt mua với giá lên đến 20.000 đồng/trứng. Biết trang trại của anh, họ thường xuyên về quê mua gửi vào cho con trai ăn.
 - Lợi sữa cho sản phụ: Trứng chim trĩ còn được tin dùng để kích sữa cho sản phụ mới sinh.
 
Bí quyết thành công: Từ kỹ thuật đơn giản đến “bí kíp” máy ấp
Theo anh Tín, kỹ thuật chăn nuôi chim trĩ có phần đơn giản, nhưng cũng có những bí quyết then chốt để thành công.
1. Chăm sóc cơ bản (Giống như nuôi gà):
- Thức ăn: Chủ yếu là cám công nghiệp, lúa, bắp (ngô) và các loại rau. Anh Tín còn cho ăn thêm chuối chín.
 - Bệnh thường gặp: Lo nhất là bệnh đường ruột khi thay đổi thời tiết hoặc thức ăn ẩm mốc.
 - Cách trị đơn giản: “Bệnh này điều trị rất đơn giản, tôi dùng chế phẩm sinh học chiết xuất từ tỏi để cho chim uống. Con nào bệnh nặng lắm mới tách đàn dùng thuốc đặc trị,” anh Tín chia sẻ.
 
2. Kỹ thuật sinh sản (Bí quyết cốt lõi):
- Chu kỳ đẻ: Chim trĩ nuôi 6 – 6,5 tháng là đẻ (nếu thiếu dinh dưỡng có thể 7 tháng). Chúng đẻ miệt mài suốt 4 tháng rồi nghỉ, không tự ấp.
 - Tần suất: Chim sinh sản theo mùa, 2 đợt/năm (tháng 3-4 và tháng 9-10), mỗi mái đẻ 70-80 trứng/năm.
 - Tránh trùng huyết: Để đảm bảo chất lượng con giống, anh Tín thường xuyên liên hệ các trang trại khác để đổi trứng về ấp hoặc đổi giống.
 
3. “Bí kíp” tự chế máy ấp trứng: Đây chính là yếu tố quyết định giúp anh Tín làm chủ hoàn toàn về con giống và tối đa hóa lợi nhuận. Anh Tín không mua máy ấp đại trà vì cho rằng nhiệt độ không đạt chuẩn, dễ hỏng trứng.
- Tự thiết kế: Anh tự mua mạch “xịn” về đóng máy ấp riêng và máy nở riêng.
 - Độ chính xác: Máy ấp tự chế đảm bảo nhiệt độ ổn định tuyệt đối ở 37,5°C. Máy nở ổn định ở 36,2 – 36,5°C.
 - Quy trình: Trứng nằm trong máy ấp khoảng 18 ngày sẽ được chuyển sang máy nở. Đến khoảng ngày 23-24, trĩ con sẽ ra đời.
 - Hiệu quả: “Máy mình tự đóng thiên về chất lượng, chi phí cao hơn máy mua sẵn nhưng bù lại trứng không bị hỏng, hiệu quả đạt tối đa,” anh Tín khẳng định.
 
Mở rộng mô hình và tính pháp lý
Ngoài chim trĩ, hiện anh Tín còn nuôi 400-500 đàn ong dú để tăng thêm thu nhập.
Anh cũng chia sẻ về tính pháp lý khi nuôi loài chim hoang dã này: “Chim trĩ khi mình mua giống phải có giấy nguồn gốc. Từ đó, tôi làm phương án chăn nuôi gửi cơ quan Kiểm lâm. Chi cục Kiểm lâm tỉnh kiểm tra thực tế, thấy đủ điều kiện sẽ cấp mã nuôi.”
Theo Vũ Đình Thung
            















