Nuôi gà thả vườn là mô hình chăn nuôi quen thuộc, dễ áp dụng nhưng để đạt hiệu quả kinh tế cao đòi hỏi người chăn nuôi phải nắm vững kỹ thuật. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình từ khâu chuẩn bị chuồng trại đến chăm sóc, giúp bà con nông dân tối ưu hóa lợi nhuận từ đàn gà của mình.
1. Kỹ thuật chuẩn bị chuồng trại
Chuồng nuôi là yếu tố quan trọng đầu tiên đảm bảo sức khỏe cho đàn gà.
- Thiết kế: Chuồng nên có chiều cao khoảng 1,5m, rộng 2m, dài 2,5m (có thể điều chỉnh tùy quy mô đàn). Cần có cửa đủ rộng để gà ra vào thuận tiện, tránh chen lấn.
- Nền chuồng: Phải được xử lý kiên cố, cao ráo, có độ dốc nhẹ để thoát nước tốt, tránh ẩm ướt dễ phát sinh mầm bệnh. Nên sử dụng chất độn chuồng (trấu, mùn cưa) để giữ ấm và vệ sinh.
- Mật độ nuôi: Đảm bảo độ thông thoáng. Gà con: 10 – 12 con/m²; Gà giò: 5 – 6 con/m².
- Hệ thống xử lý chất thải: Bố trí cống thoát nước thải, chất thải dọc hành lang hoặc hệ thống ngầm, đảm bảo vệ sinh môi trường. Trước khi đưa gà vào nuôi, chuồng phải được tiêu độc, khử trùng kỹ lưỡng.
2. Yêu cầu về bãi chăn thả
Bãi thả là không gian vận động chính, quyết định chất lượng thịt của gà thả vườn.
- Địa hình: Chọn bãi đất cứng, bằng phẳng, dễ thoát nước, không tù đọng.
- Diện tích: Tối thiểu từ 0,5 – 1m²/con. Nếu đất rộng, nên bố trí chuồng ở trung tâm và hai bãi chăn thả luân phiên để đất có thời gian phục hồi và giảm mầm bệnh.
- Cảnh quan: Nên có cây xanh tạo bóng mát và bãi cỏ tự nhiên để bổ sung nguồn thức ăn xanh. Có thể dựng thêm lán tạm để treo máng ăn, máng uống ngoài trời.
- Hàng rào bảo vệ: Quây kín xung quanh bằng lưới B40, phên nứa chắc chắn để ngăn gà đi lạc và tránh thú hoang (chó, mèo, chuột…) xâm nhập. Định kỳ dọn dẹp lông gà rơi vãi, rác thải trên bãi chăn.
3. Bí quyết chọn gà giống chất lượng
Con giống tốt là khởi đầu cho một lứa nuôi thành công. Nên chọn mua tại các cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
- Đặc điểm nhận biết gà con khỏe mạnh:
- Nhanh nhẹn, mắt sáng, mở to.
- Chân thẳng, đứng vững, ngón chân không cong vẹo.
- Lông bông xốp, cánh và đuôi áp sát thân.
- Mỏ to, chắc chắn, khép kín.
- Rốn khô, không hở.
- Phản xạ tốt, siêng chạy nhảy, bới đất tìm mồi.
4. Quy trình cho ăn và uống theo giai đoạn
Chế độ dinh dưỡng cần thay đổi phù hợp với từng giai đoạn phát triển của gà.
Giai đoạn 1 – 21 ngày tuổi (Gà con):
- Thức ăn: Dùng cám chuyên dụng cho gà con. Rải mỏng, đều thức ăn lên khay (độ dày khoảng 1cm). Cho ăn nhiều lần trong ngày (khoảng 3 – 4 giờ/lần).
- Nước uống: Dùng máng 1,5 – 2 lít. Kê máng cao hơn nền 1 – 3cm, đặt xen kẽ với khay ăn. Thay nước sạch 2 – 3 lần/ngày.
- Lưu ý: Vệ sinh sạch sẽ lượng thức ăn thừa trước khi cho ăn mới để tránh nấm mốc.
Giai đoạn 21 – 42 ngày tuổi (Gà giò):
- Thức ăn: Chuyển sang cám gà giò, kết hợp phối trộn thêm lúa, gạo, ngô xay và rau xanh để giảm chi phí và tăng chất lượng thịt.
- Cách cho ăn: Dùng máng treo, độ cao ngang lưng gà. Mật độ 30 – 40 con/máng. Cho ăn 3 – 4 lần/ngày.
- Nước uống: Dùng máng lớn hơn (4 – 8 lít), kê cao 4 – 5cm so với nền. Mật độ 100 con/máng. Rửa máng sạch hàng ngày.
Giai đoạn vỗ béo (Gà thịt):
- Thức ăn: Tăng gấp đôi lượng thức ăn, tập trung bổ sung chất đạm (bột cá, đỗ tương…) và tăng cường rau xanh để gà chắc xương, nặng cân, thịt thơm ngon.
- Nước uống: Đảm bảo nước luôn đầy đủ trong máng, đặc biệt những ngày nắng nóng cần bổ sung điện giải để chống stress nhiệt.
5. Kỹ thuật chăm sóc và huấn luyện
- Tập thả gà: Không thả gà ra vườn quá sớm. Bắt đầu từ tuần thứ 5, tập làm quen bằng cách thả khoảng 2 giờ/ngày trong những ngày nắng ấm. Sau đó tăng dần thời gian thêm 30 phút – 1 giờ mỗi ngày. Sau khoảng 10 ngày tập luyện có thể thả tự do hoàn toàn.
- Theo dõi sức khỏe: Thường xuyên quan sát đàn gà để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường (ủ rũ, bỏ ăn, đi ngoài phân lạ…) và cách ly, xử lý kịp thời.
6. Vệ sinh phòng bệnh là then chốt
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh” là nguyên tắc vàng trong chăn nuôi.
- Vệ sinh hàng ngày: Rửa sạch máng ăn, máng uống.
- Vệ sinh định kỳ: Thay hoặc xới đảo chất độn chuồng để đảm bảo luôn khô ráo, tơi xốp. Phát quang bụi rậm xung quanh chuồng trại, khơi thông cống rãnh, không để nước đọng.
-
Tiêu độc khử trùng: Phun thuốc sát trùng định kỳ khu vực chăn nuôi theo hướng dẫn của thú y. Thực hiện nghiêm túc lịch tiêm phòng vắc-xin cho đàn gà.
