[Sách] Kỹ thuật nuôi cá ao trong hệ VAC ở các tỉnh đồng bằng

Tên sách: KỸ THUẬT NUÔI CÁ AO TRONG HỆ VAC Ở CÁC TỈNH ĐỒNG BẰNG
Tác giả: PHẠM VĂN TRANG
Nhà xuất bản: NÔNG NGHIỆP
Năm xuất bản: 2001
Số trang: 45 (gồm cả bìa, lời giới thiệu, mục lục, tài liệu tham khảo)
Từ khóa chính: Nuôi cá ao, Hệ VAC, Kỹ thuật nuôi cá, Đồng bằng sông Hồng, Nuôi ghép cá.

Tải về

Cuốn sách trình bày chi tiết kỹ thuật nuôi cá ao trong hệ VAC, một mô hình kinh tế tổng hợp dựa trên kinh nghiệm dân gian và có cơ sở khoa học vững chắc. Tác giả đã biên soạn tài liệu này dựa trên kết quả thử nghiệm và tham khảo các quy trình nuôi cá của Viện Nghiên Cứu nuôi Trồng Thuỷ Sản 1 (Viện NCNTTS I) và Học Viện Công Nghệ Châu Á (AIT) nhằm chuyển giao kỹ thuật đến các nông hộ có ao nuôi cá ở vùng đồng bằng, góp phần vào chương trình “Phát triển nuôi trồng thuỷ sản bền vững phục vụ xoá đói giảm nghèo”. Sách tập trung vào các công đoạn từ chuẩn bị ao, chọn hình thức nuôi, thả giống, chăm sóc, quản lý đến thu hoạch cá. Phần cuối sách giới thiệu kết quả nuôi cá ao trong hệ VAC của một số hộ nông dân đạt hiệu quả cao tại các tỉnh đồng bằng sông Hồng.

Nội dung chính:

Phần I: HỆ SINH THÁI AO VÀ HỆ SINH THÁI VAC

• Hệ sinh thái ao:
  • Vai trò của các yếu tố trong ao (ánh sáng, CO2, muối dinh dưỡng, thực vật phù du, động vật phù du, vi khuẩn, cá).
  • Đánh giá chất lượng nước ao bằng phương pháp đơn giản (độ pH, độ trong, màu sắc nước, mức độ hòa tan oxy trong nước, hiện tượng cá nổi đầu).
  • Vai trò của cá trong hệ sinh thái ao (vật tiêu thụ cuối cùng của mạng lưới thức ăn, hệ sinh thái hở khi thu hoạch).
• Hệ sinh thái VAC:
  • Mô hình kinh tế tổng hợp, cơ sở khoa học của “chiến lược tái sinh” năng lượng và vật thải.
  • Mối liên quan qua lại rất chặt chẽ giữa Vườn – Ao – Chuồng (tái sinh năng lượng và vật thải, cung cấp thức ăn, tăng thu nhập).

Phần II: KỸ THUẬT NUÔI CÁ AO TRONG HỆ VAC

• Chọn hình thức nuôi và biện pháp giải quyết thức ăn cho cá:
  • Hình thức nuôi cá: Nuôi đơn (cá chép, trê, tra, rô phi) và nuôi ghép (tận dụng không gian và thức ăn, tăng năng suất).
  • Công thức nuôi ghép: Tùy thuộc điều kiện thức ăn (phụ phẩm nông nghiệp/cỏ, lá, rau, bèo) và đối tượng nuôi chính (rô phi, rô hu, trắm cỏ).
  • Phương thức nuôi: Quảng canh, bán thâm canh, thâm canh (mức trung bình, cao, rất cao).
  • Biện pháp giải quyết thức ăn: Tận dụng chất thải của Vườn và Chăn nuôi (lợn-cá, vịt-cá, gà-cá), phế phụ phẩm nông công nghiệp, cỏ năng suất cao (cỏ voi, bèo dâu, rau lấp).
• Điều kiện ao và chuẩn bị ao nuôi cá trong hệ VAC:
  • Điều kiện ao: Gần nguồn nước sạch, đất không bị chua mặn (thịt hoặc thịt pha sét), đáy phẳng, độ sâu thích hợp (0,80-2,50m), bờ ao vững chắc, gần Vườn – Chuồng.
  • Chuẩn bị ao: Vét bùn, san phẳng đáy, sửa chữa đăng cống, tẩy ao bằng vôi (8-30kg/100m²), bón lót phân chuồng và lá xanh, lấy nước vào ao (lọc qua đăng chắn), dùng cá thử nước trước khi thả.
• Chất lượng, quy cỡ cá giống và mùa vụ thả cá giống:
  • Chất lượng cá giống: Khỏe mạnh, hoạt bát, không bệnh, toàn thân trơn bóng.
  • Vận chuyển cá giống: Bằng túi PE có bơm oxy (vận chuyển kín) hoặc phương tiện thô sơ (vận chuyển hở).
  • Quy cỡ cá giống: Thả giống lớn là biện pháp tích cực nâng cao năng suất (Bảng 1).
  • Mùa vụ thả: Đầu mùa xuân (tháng 3 dương lịch).
• Chăm sóc quản lý ao nuôi cá:
  • Chăm sóc: Cho ăn bổ sung (4-6% khối lượng cá/ngày cho nuôi đơn; 2-3% cho nuôi ghép), bón phân định kỳ (phân chuồng, phân vô cơ), bổ sung nước mới.
  • Quản lý: Thăm ao thường xuyên (theo dõi sức ăn, màu nước, cá nổi đầu), kiểm tra sinh trưởng và bệnh tật, giữ mức nước sâu (1,5-2,5m), kiểm tra bờ ao, chống địch hại.
  • Phòng trị bệnh: Phòng bệnh là chính (tẩy ao bằng vôi, tắm nước muối, thức ăn đảm bảo), trị bệnh (vi khuẩn, nấm thủy mi, trùng bánh xe, trùng mỏ neo).
• Thu hoạch cá:
  • Thu tỉa cá lớn, thả bù cá con (tăng năng suất 10-20%).
  • Thu toàn bộ khi tháo cạn nước.
  • Thu cá vào mùa đông để cấy trồng rau vụ đông kết hợp cải tạo đất ao.

Phần III: GIỚI THIỆU KẾT QUẢ NUÔI CÁ AO TRONG HỆ VAC

Giới thiệu kết quả sản xuất, hạch toán và năng suất nuôi cá ao trong hệ VAC của 10 hộ nông dân tại các tỉnh đồng bằng sông Hồng (Hải Dương, Hưng Yên, Hà Tây cũ, Bắc Ninh, Hà Nội, Ninh Bình) với năng suất đạt cao (từ 3,3 tấn/ha/năm đến 8,4 tấn/ha/năm).