Hai bờ cửa sông Gianh (Quảng Bình) đang thay đổi từng ngày với ngút mắt những bè tre chạy dài trên mặt nước. Đó chính là các bè nuôi hàu treo dây, một mô hình làm giàu mới, hứa hẹn mang lại giá trị kinh tế lên đến hàng tỷ đồng.
Đi tiên phong cho mô hình này là vợ chồng anh Trần Quốc Trong (phường Quảng Thuận, thị xã Ba Đồn). Quyết tâm khởi nghiệp, giữa năm ngoái, hai vợ chồng anh mua lại một con tàu cũ, dọn ra sông ở để vừa tiếp tục nghề chài lưới, vừa tiện chăm sóc và bảo vệ cho cơ nghiệp mới của mình.
Từ thất bại với hàu sữa…
Từ lâu, hàu ở cửa sông Gianh đã nổi tiếng trong vùng. Khi thủy triều rút, người dân lại đi khẻ hàu bám trên mỏm đá về bán. Nhưng lượng hàu tự nhiên ngày càng cạn kiệt do khai thác nhiều. “Sao không nuôi hàu để chủ động cung ứng cho thị trường?” – suy nghĩ đó đã thôi thúc anh Trong đầu tư.
Sau nhiều chuyến đi học hỏi, anh Trong bắt đầu tập tành với nghề nuôi hàu sữa. “Hàu sữa nuôi khoảng 3 tháng, nếu thuận lợi thu nhập cũng ổn. Nhưng có vụ gần như mất trắng do thời tiết hoặc nước lũ về chưa kịp thu hoạch. Nhiều gia đình quanh vùng cũng nuôi nhưng được vài vụ rồi bỏ,” anh Trong bộc bạch.
…Đến quyết tâm làm giàu với hàu đại dương treo dây
Không nản lòng, nhờ sự góp sức và kinh nghiệm từ một người bạn, anh Trong quyết định chuyển hướng sang một đối tượng mới: nuôi hàu đại dương theo kiểu treo dây.
Để chắc chắn, vợ chồng anh lại lặn lội ra tận Ninh Bình, Quảng Ninh để học hỏi kỹ thuật. Đến giữa năm 2023, anh bắt đầu nuôi thử nghiệm. Kết quả thật bất ngờ: lứa hàu đầu tiên phát triển tốt, tỷ lệ sống đạt gần như 100%.
Thấy được tiềm năng, vợ chồng anh đã hùn vốn với 6 hộ gia đình khác, mạnh dạn mở rộng quy mô lên 8 bè, với tổng diện tích mặt nước gần 1,3ha.
Giải mã mô hình bè hàu 100 tấn
Mô hình nuôi hàu treo dây cho thấy hiệu quả vượt trội so với cách nuôi hàu sữa truyền thống, đặc biệt là khả năng chống chịu với thời tiết.
- Kỹ thuật làm bè: Bè được kết từ nhiều thân cây tre, lồ ô to, rỗng ruột, xen kẽ các thùng xốp lớn bọc nilon để tạo độ nổi. Bè được cố định bằng cọc cắm xuống đáy sông và được thiết kế linh động để có thể kéo đến điểm trú ẩn khi có mưa lũ lớn.
- Con giống: Giống được chọn là hàu đại dương, ươm tại các trại giống ở cửa biển Quảng Ninh. Giống sau đó được cấy vào vỏ hàu cũ, buộc vào dây và gắn xuống dưới bè nổi.
- Ưu điểm vượt trội: Thức ăn của hàu là phù du tự nhiên từ dòng nước. Quan trọng nhất, nếu như hàu sữa thường chết hàng loạt do gặp “nước bạc” (nước lũ), thì giống hàu đại dương treo dây này đã sống tốt qua mùa lũ năm trước. Mô hình chỉ gặp hiện tượng hàu chết do ngạt khí khi trời sương muối, nhưng tỷ lệ không đáng kể.
Chi phí và lợi nhuận “khủng”
Anh Trong chia sẻ về bài toán kinh tế của mô hình:
- Chi phí đầu tư: Mỗi bè nuôi hàu, bao gồm cả 1 vạn dây giống, có chi phí hoàn thiện khoảng 350 triệu đồng.
- Thời gian thu hoạch: Nuôi trong 7-8 tháng là có thể thu hoạch (vòng đời hàu đại dương có thể kéo dài đến 36 tháng).
- Sản lượng: Mỗi dây hàu trưởng thành (30 – 40 con) cho trọng lượng từ 10 – 15kg.
- Doanh thu (Ước tính): Anh Trong tính toán, mỗi bè hiện tại có thể đạt sản lượng 100 tấn và đã được các thương lái đặt mua trước.
Về giá bán, anh Trong cho biết: “Nếu thương lái về thu mua tận bè để xuất khẩu, giá khoảng 15.000 – 20.000 đồng/kg. Còn nếu bán lẻ cho thương lái phục vụ thị trường nội địa thì giá cao hơn, khoảng 30.000 – 35.000 đồng/kg.”
Hiện tại, những bè nuôi đầu tiên đã hơn 6 tháng tuổi, hàu phát triển đều và chuẩn bị cho vụ thu hoạch sắp tới, hứa hẹn một mùa màng bội thu.
Trao đổi về mô hình này, ông Nguyễn Văn Khánh, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Ba Đồn, cho biết đây là mô hình mới và được kỳ vọng sẽ mang lại hiệu quả kinh tế bền vững. Chính quyền địa phương đang tích cực hướng dẫn người dân các quy định về sử dụng mặt nước, bảo vệ môi trường, đồng thời hoàn thiện hồ sơ để đề nghị hỗ trợ vốn đầu tư cho các hộ nuôi trồng.
Theo Tâm Phùng – Văn Hùng (Nguồn: Báo Nông nghiệp Việt Nam)
